Ka lehkha hmasa kha ka chah ang ngei che khân, i natna khum kotlânga thu, ka unaute chhiartîrin, i ngaithla kham lova, i chhiar nawn tîr leh thin tih ka lo hriatin, Chutianga min hlutsak a nih phawt chuan, thil dang pawh sawipui tûr che ka la ngah a, lehkha thû mai lo chuan i bulah ka titi ve thei si lo va, i hnêna ka sawi châk tak tak, ka sawi hman si loh kha, a chhunzawmna atân tia, ka ziakfung ka lek kân lai takin, “Ka nu a biak theih tawh loh”, tih thuin min rawn dêng dawt a, thaw dêp dêpa i chanchin ngaichânga kan lo thut reng lain, rei pawh rial lovin, “Ka nu chuan a tlin ta lo” tih thuin min dêng zui ta a nih kha.
A va mak êm !! chuti maia i liam chu ka ring ngam lo asin. Ka ziakfung ka lek kân laia, ka rilrua lo lang hmasa ber chu, kan khua atanga ni khat kal zet, Belleikâwn thlang Lo-a min riahpui tuma, kan Tui chawi naa Nghavawk lo awm kha, Tuiûm keh phawka min vuak hlum sak thûte kha sawipui zêl che ka tum asin, kha mi tum khân ka pa khân Thlâm hual khân Mangkhâwng a kam a, zan reiah Mangkhâwngin Sazu a delh chîk trâwt trâwt kan hriat chânga, kan hlim thin ziate kha, khâng thute kha ka lehkha hmasaah khân lo sawi hman ila, i lung a tih lên ve dâwn tehreng nên.
Tuirial phaikuam a ka pu Serthlum huan, ka pa’n a vah chhuah tuma, Serthlum rah nasa lutuk, a rah tla ringawt pawh kan ei sên loh, kan ei that peih loh avanga, a tui tal kan in peih tâkin tia, Bel khat hmawka min sâwr sak, chhûn tuihal laia kan in kuang kuang laite kha, mitthlaah a la châm reng mai ka ti. Khatih lai khân ka pa khân, Tuimang luiah min vahpuiin, Nghalim fuan min manpuite kha sawipui zêl che ka châk tehreng nen, Kha Nghalim kha a hringin kan ei sêng lova, Pher-in Rapchungah, phûr êm êmin i rêp dal mai, mahse sangha hring ei reng hnua, a rêp han ei leh chu, a hân tawh loh zia kan sawi dun thute kha sawipui leh che ka châk tehreng nên.
Chumai a la ni lo, kan Bâwngpui Rangi hmêl that zia leh, a hnute tui sâwr tirha, a hel thin ziate, nang chauh lo chuan tumah dangin a hnute tui kan sâwr ve ngam loh ziate, kha Bâwnghnute kha thenawm khawvêng, theka-a la tin ten, zing tin mai rawn la tûra, kan tapchhaka an thut bial taih lai che a, Dekchi Bêl ung khek khawka i chhuan lai, a so liam hlau va, Mau Fian ngata i chawk hliau hliau laite pawh kha, mitthlâah a la cham reng asin.
Thil pakhat, ka lehkha hmasaah khân sawi chhuah nachâng ka hriat loh, lo sawi chhuak ta ila i tâna ngaihthlak nuam êm êm tûr, nang nêna kan inkâra thurûk phawrh tûr ka nei a, chu thu chu i lei dam chhûng khân ka hrilh hman ta si lo che a, tûna Van nun i tem hnu erawh hi chuan, ka sawi chhuah ngai lovin i hre fiah nghâl ngei ang le. Mahse kha thû khân thu ril tak a sawi avângin, he Leia min la dampuite hnênah hian, nangma puala thlânthut kan neih lai pawhin ka lo phawrh tawh a, a la hre ve lote hnênah ka’n sawi tlang law law mai ang aw.
Eng dang a ni lo, Thlarau thianghlim harhna i chan nasat laia, mut pindana i tawngtai thin lai khân, tumkhat chu kha pindanah khân meizial ka lo zu ru a, chumi hnu chuan tawngtai tura i lût tûr, i lût thei ta rêng rêng lo maia, kha ka sual zêp rûk kha nangmaha awm Thlarau thinghlim khân a ngai thei lo a ni tehrêng a ni ang chu, i back chhuak leh ringawt thîn, “Engtizia nge maw le? ” tia i back chhuah leh thin lai khân, kei chuan a chhan ni âwm chu ka lo hre kar mai a, han sawi ngam chi lah a ni si lo. Khata tang kha chuan i thlarau chan kha ka zah phah khawp mai a, Kohhran Upa hre thiam lo awm thîn mah se, harhna chang tawh phawt kha chu ka lo tan ve hlur mai thin a, Biak In–a Mizo Hla thlûk nêm min sakpui duh lova, Sâp hla thlûk khawng tak mai min sakpui thin avânga, inkhâwm bâna Mizo Hla thlûk nêm sa tûra an kal khâwm thin naah pawh ka tel ve thîn a nih kha.
Mahni hnam lunglênna hnâwla, Sâp tih dân ngaihsânna kha Mizote zingah tûnah chuan a reh tial tial ta niin a lang, mahse kan chanchin tha hrilna lamah hian, mi hnam ngaihsân zâwng ngaihsânpui lova, Mizo lunglênnaa hnam dangte hruai luh kan la tum reng mai, hei hi chu kan sim lawk dawn lo niin a lang, he thil hi kei chuan ka haw hluah hluah, mi huat pawh hlawh dawn mah ila, thil dik lo nia ka hriat tlat avângin, a remchânnaah chuan ka sawi chhuak leh phawng thîn.
Ka vei zâwng sawi chhuahna lamah ka pêng leh ta vak mai le. Ka nu, he lei nun hi zawng a hrehawm êm a, a chhûnga chêng ten, thlâkhlelh tlâk loh hi kan thlahleh mai mai pawh a ni. Isua tel lo chuan nun hian awmzia a nei lo. Tûna kan awmna khawpuiah hian mi hausa tak tak an tam khawp mai a, an hausak êm avângin khaw lum leh vawt pawh hian an nun a nghawng buai ve pha lo, AC hnuaiah duh ang angin sik leh sa an control a ni ber mai a. Mahse chûng mite chuan Isua an neih tlat loh avangin, an hma lam hun thlîra, buaina lo chhuak tur nia an hriat chu an tawn ngam loh avângin an inâwk hlum leh ngawt thin. Nikum chhûng ringawt khân, mi 500 chuang zuk inawk hluma maw le!! Hmânni lawk pawh khân nula, Model hmêl tha lutuk chu a chhan hriat lohvin a inâwk hlum leh ringawt tawh bawk.
Hetiang hi a ni, kan chênna khawvela chu. Nang chuan a thlâkhlelhawm loh zia hriain, i lei taksa inthuamna chu hlîpin, vân taksaa inthuamin, chatuan nun bul i tan ta. Chu nun chu keini erawh chuan rinna mita kan thlîr pawhin, kan hmu thiam pha tak tak chuang lo, in khawsakna Van In nuam chu, kan la hmuh ve tlat loh avangin, nuam nia kan hriat ang ang tehkhinin sawifiah ve kan tum thin, mahse a fiah tâwk lo ngawt ang le, nang erawh chuan a fiahna i chang ta bik si a.
Mahse ka nu, keini chu Van mi kan nih ve miau loh avângin, hring nun i chan lai bâk kan hmu ve pha si lova, chu i hring nun chu chhui lêtin, nang kan ngaih che a bâng dawn lo a nih hi.
I tawngkam chhuak tinrêng te kha, a ri nên lam a la cham asin kan bengah. Fam i chan vâng maiin maw Nu nei lo kan lo nih tâk. A va na êm!! Chûn nu tel lo nun kawng kan zawh tâk hi.
I thlâkhlelh i tute ngei pawhin, “Engatinge, a pi a thih?” tiin, zawhna mak pui pui min zâwt a, ka chhâng thiam lo, ka nu, thihna hi sawifiah thiam a va har êm.
“Thla tam a awm tawh lo, min lo nghâk rawh, kan lo haw dawn”, tia tawngka ngeia ka sawite kha, a tak tak chang tûrah ka ruat asin. Nang pawhin, “Ni e, in fate pawh ka hmu châk tawh, kan inhmu leh em ang chu” i ti a. Khâng i thu sawi zawng zawngte kha, ka ngaih that nân lek a ni maw i lo sawi ?
I awm ta lo, tia min hrilh hlim kha chuan, awm dân tûr pawh ka hre thiam lova, ka ho vek a ni ber e, mite pawhin mak an tih khawpin ka hlim thei a, kan khawhar hnêma min lênpuitute nên pawh kan nui dar dar mai a sin. Mahse ka nu, phûngrual an tin hnu hian nang ka ngaih che a intan dawn chauh a ni awm e, zanin pawh hian ka lung a lêng êm a, ka nupui fanaute mut hnuin, hun inher rêng rêng thlir lovin, he lehkha hmanga kawm che hi nuam ka ti a, mittui nên, hun hlui thlîrin, i tana awmze nei lo mah nise, nang ngaia ka tah hi i phû hliah hliah nia ka hriat tlat avangin, khawvâr thlengin inkâwm zêl ang aw.
A va mak êm !! chuti maia i liam chu ka ring ngam lo asin. Ka ziakfung ka lek kân laia, ka rilrua lo lang hmasa ber chu, kan khua atanga ni khat kal zet, Belleikâwn thlang Lo-a min riahpui tuma, kan Tui chawi naa Nghavawk lo awm kha, Tuiûm keh phawka min vuak hlum sak thûte kha sawipui zêl che ka tum asin, kha mi tum khân ka pa khân Thlâm hual khân Mangkhâwng a kam a, zan reiah Mangkhâwngin Sazu a delh chîk trâwt trâwt kan hriat chânga, kan hlim thin ziate kha, khâng thute kha ka lehkha hmasaah khân lo sawi hman ila, i lung a tih lên ve dâwn tehreng nên.
Tuirial phaikuam a ka pu Serthlum huan, ka pa’n a vah chhuah tuma, Serthlum rah nasa lutuk, a rah tla ringawt pawh kan ei sên loh, kan ei that peih loh avanga, a tui tal kan in peih tâkin tia, Bel khat hmawka min sâwr sak, chhûn tuihal laia kan in kuang kuang laite kha, mitthlaah a la châm reng mai ka ti. Khatih lai khân ka pa khân, Tuimang luiah min vahpuiin, Nghalim fuan min manpuite kha sawipui zêl che ka châk tehreng nen, Kha Nghalim kha a hringin kan ei sêng lova, Pher-in Rapchungah, phûr êm êmin i rêp dal mai, mahse sangha hring ei reng hnua, a rêp han ei leh chu, a hân tawh loh zia kan sawi dun thute kha sawipui leh che ka châk tehreng nên.
Chumai a la ni lo, kan Bâwngpui Rangi hmêl that zia leh, a hnute tui sâwr tirha, a hel thin ziate, nang chauh lo chuan tumah dangin a hnute tui kan sâwr ve ngam loh ziate, kha Bâwnghnute kha thenawm khawvêng, theka-a la tin ten, zing tin mai rawn la tûra, kan tapchhaka an thut bial taih lai che a, Dekchi Bêl ung khek khawka i chhuan lai, a so liam hlau va, Mau Fian ngata i chawk hliau hliau laite pawh kha, mitthlâah a la cham reng asin.
Thil pakhat, ka lehkha hmasaah khân sawi chhuah nachâng ka hriat loh, lo sawi chhuak ta ila i tâna ngaihthlak nuam êm êm tûr, nang nêna kan inkâra thurûk phawrh tûr ka nei a, chu thu chu i lei dam chhûng khân ka hrilh hman ta si lo che a, tûna Van nun i tem hnu erawh hi chuan, ka sawi chhuah ngai lovin i hre fiah nghâl ngei ang le. Mahse kha thû khân thu ril tak a sawi avângin, he Leia min la dampuite hnênah hian, nangma puala thlânthut kan neih lai pawhin ka lo phawrh tawh a, a la hre ve lote hnênah ka’n sawi tlang law law mai ang aw.
Eng dang a ni lo, Thlarau thianghlim harhna i chan nasat laia, mut pindana i tawngtai thin lai khân, tumkhat chu kha pindanah khân meizial ka lo zu ru a, chumi hnu chuan tawngtai tura i lût tûr, i lût thei ta rêng rêng lo maia, kha ka sual zêp rûk kha nangmaha awm Thlarau thinghlim khân a ngai thei lo a ni tehrêng a ni ang chu, i back chhuak leh ringawt thîn, “Engtizia nge maw le? ” tia i back chhuah leh thin lai khân, kei chuan a chhan ni âwm chu ka lo hre kar mai a, han sawi ngam chi lah a ni si lo. Khata tang kha chuan i thlarau chan kha ka zah phah khawp mai a, Kohhran Upa hre thiam lo awm thîn mah se, harhna chang tawh phawt kha chu ka lo tan ve hlur mai thin a, Biak In–a Mizo Hla thlûk nêm min sakpui duh lova, Sâp hla thlûk khawng tak mai min sakpui thin avânga, inkhâwm bâna Mizo Hla thlûk nêm sa tûra an kal khâwm thin naah pawh ka tel ve thîn a nih kha.
Mahni hnam lunglênna hnâwla, Sâp tih dân ngaihsânna kha Mizote zingah tûnah chuan a reh tial tial ta niin a lang, mahse kan chanchin tha hrilna lamah hian, mi hnam ngaihsân zâwng ngaihsânpui lova, Mizo lunglênnaa hnam dangte hruai luh kan la tum reng mai, hei hi chu kan sim lawk dawn lo niin a lang, he thil hi kei chuan ka haw hluah hluah, mi huat pawh hlawh dawn mah ila, thil dik lo nia ka hriat tlat avângin, a remchânnaah chuan ka sawi chhuak leh phawng thîn.
Ka vei zâwng sawi chhuahna lamah ka pêng leh ta vak mai le. Ka nu, he lei nun hi zawng a hrehawm êm a, a chhûnga chêng ten, thlâkhlelh tlâk loh hi kan thlahleh mai mai pawh a ni. Isua tel lo chuan nun hian awmzia a nei lo. Tûna kan awmna khawpuiah hian mi hausa tak tak an tam khawp mai a, an hausak êm avângin khaw lum leh vawt pawh hian an nun a nghawng buai ve pha lo, AC hnuaiah duh ang angin sik leh sa an control a ni ber mai a. Mahse chûng mite chuan Isua an neih tlat loh avangin, an hma lam hun thlîra, buaina lo chhuak tur nia an hriat chu an tawn ngam loh avângin an inâwk hlum leh ngawt thin. Nikum chhûng ringawt khân, mi 500 chuang zuk inawk hluma maw le!! Hmânni lawk pawh khân nula, Model hmêl tha lutuk chu a chhan hriat lohvin a inâwk hlum leh ringawt tawh bawk.
Hetiang hi a ni, kan chênna khawvela chu. Nang chuan a thlâkhlelhawm loh zia hriain, i lei taksa inthuamna chu hlîpin, vân taksaa inthuamin, chatuan nun bul i tan ta. Chu nun chu keini erawh chuan rinna mita kan thlîr pawhin, kan hmu thiam pha tak tak chuang lo, in khawsakna Van In nuam chu, kan la hmuh ve tlat loh avangin, nuam nia kan hriat ang ang tehkhinin sawifiah ve kan tum thin, mahse a fiah tâwk lo ngawt ang le, nang erawh chuan a fiahna i chang ta bik si a.
Mahse ka nu, keini chu Van mi kan nih ve miau loh avângin, hring nun i chan lai bâk kan hmu ve pha si lova, chu i hring nun chu chhui lêtin, nang kan ngaih che a bâng dawn lo a nih hi.
I tawngkam chhuak tinrêng te kha, a ri nên lam a la cham asin kan bengah. Fam i chan vâng maiin maw Nu nei lo kan lo nih tâk. A va na êm!! Chûn nu tel lo nun kawng kan zawh tâk hi.
I thlâkhlelh i tute ngei pawhin, “Engatinge, a pi a thih?” tiin, zawhna mak pui pui min zâwt a, ka chhâng thiam lo, ka nu, thihna hi sawifiah thiam a va har êm.
“Thla tam a awm tawh lo, min lo nghâk rawh, kan lo haw dawn”, tia tawngka ngeia ka sawite kha, a tak tak chang tûrah ka ruat asin. Nang pawhin, “Ni e, in fate pawh ka hmu châk tawh, kan inhmu leh em ang chu” i ti a. Khâng i thu sawi zawng zawngte kha, ka ngaih that nân lek a ni maw i lo sawi ?
I awm ta lo, tia min hrilh hlim kha chuan, awm dân tûr pawh ka hre thiam lova, ka ho vek a ni ber e, mite pawhin mak an tih khawpin ka hlim thei a, kan khawhar hnêma min lênpuitute nên pawh kan nui dar dar mai a sin. Mahse ka nu, phûngrual an tin hnu hian nang ka ngaih che a intan dawn chauh a ni awm e, zanin pawh hian ka lung a lêng êm a, ka nupui fanaute mut hnuin, hun inher rêng rêng thlir lovin, he lehkha hmanga kawm che hi nuam ka ti a, mittui nên, hun hlui thlîrin, i tana awmze nei lo mah nise, nang ngaia ka tah hi i phû hliah hliah nia ka hriat tlat avangin, khawvâr thlengin inkâwm zêl ang aw.
I phû lutuk ka nu, hei aia nasa pawh hi i phû. Ka pa nên in tha hrui neih zawng zawngin min châwm lian a, hahdam thei, thu chunga rorêl thei in nih veleh, natna tihbaiawmin a man nghâl che u a, thlah rêng rêng tum lovin a luhchilh ngut ngut mai che u a nih kha. Engatinge Doctor-te thiamna a sân tawh tehlul nên, kha natna hrik kher kher kha an thah theih loh chu le ? Chutiang zâwnga ka ngaihtuah chuan, ka thinlung hi a na thar leh thîn, Ka pa lek phei kha chu, a châng chuan Doctorte thiamnain a nunna kha a pawt tawi ni tein ka hre bawk. Chuvangin ka rilru nat thu hi, zan tairêk thleng pawha sawi chhuah hi in phû hliah hliah a ni.
Mahse thihna leh nunna hi Pathian tâ a nih miau avângin, a ulh zâwnga ka ngaihtuah zêl chuan, i Thlarau Thianghlim chan bawk khân a ngai thei lo leh palh ang e.
Tlai khawhnuah i chanchin leh nangmah vuina programe ka dawng leh si a, Internet khawvela i lung ka phun venaah ngaiin, ka lo dah tha ang aw.
A CHANCHIN
Pi Sapliani hi Upa C Ranga (L) leh Pi Zachhungi (L) te fa sawm zînga a upa ber dawttu niin North Serzawl khuaah February ni 6, 1932-ah a lo piang a. A pianpui unaute an upat dan indawtin :
1. Lalsapthuami w/o Tlangchangliana (L), Armed Veng South
2. Lalchhuanthangi w/o J. Lalpuithanga Sailo, Laipuitlang
3. Lalbiakkungi (L)
4. Ziakkungi (L)
5. Sumkungi w/o P.Vanlalvuana, Aizawl Venglai
6. R.Lalhmingliana h/o Lalrampari, Aizawl Venglai
7. R.Lalthantluanga h/o Zarzokimi, Shillong
8. Lalnunmawii w/o P.Liankhama, Electric Veng
9. R.Lalthanliana h/o Lalengliani, Mission Veng
te an ni.
Kum 1950 ah khan Upa R.Thangliana nen inneiin, fa pakua, fanu 6 leh fapa 3 an nei a, chû’ngte chu :
1) Lalsangzuali w/o Lalthankima Sailo, Ramhlun South
2) Zairemkungi, Aizawl Venglai
3) Hmingliani w/o H.Lalhmingliana, Darlawn.
4) Lalrinpuii w/o Lalhmangaiha, Darlawn.
5) Rohmingthanga h/o K.Laltanpuii Ramhlun Venglai.
6) Lalthapuii w/o Zoramchhuana Ramhlun Venglai
7) R.Lalhlunthanga h/o Lalthlamuani Tochhong, Chaltlang
8) Lalrinliana Colney h/o Mary Jones Lalthianghlimi, Pune
9) Lalkhumtiri w/o R. Vanlalhruaia, Champhai.
Pi Sapliani hian chanchin sawi tur a nei tam lo va. Mizo nu tak, taima rum rut mai a ni a. A nulat laiin Naupang Sande Skul zirtirtu a ni chho reng a, KTP-ah te pawh Branch Committee Member a ni thin. Kohhran zaipawlah pawh a theih ang tawka inhmang thin a ni. Tin, Kohhran Hmeichhiaah pawh hruaitu hlun niin, Committee Member te niin, Treasurer hna pawh a lo chelh ve tawh thin a ni.
KAN THEN TÂK
PI SAPLIANI
(1932 - 2010)
VUI PROGRAMME
A hun :19.11.2010 Dâr 12:00 Noon
Vuitu :Pastor R. Darkhuma
Thusawi : Pu Rohmingthanga (A fapa)
Tawngtaisakna :H. Zoliana, Bialtu Upa
Hla :Kan Pathian Hmangaihna Thukzia
(K.H No.40)
T H L A N M U A L
Vuitu Pastor
Pi Sapliani hi Thlarau mi tak a ni a, tawngtai ngaina, fate tana tawngtai reng mai mi a ni a. Taksa chetna te changin lam ngaina tak a ni a, a dam phawt chuan inkhawm thulh duh ngai lo mi a ni.
A NAT DAN :
February ni 2, 2009 khan chuap lam thatlohna avangin Civil Hospital, Aizawl-ah admit a ni a, thla hnih chuang zet enkawl a ni a. Chumi hnuah theih ang tawk tawkin in lamah enkawl chhoh zel a ni a. Oxygen tel lova awm thei lo a nih avangin chhum lo chat lova hip tur a neih theih nan ngaihtuahsak a ni a. In lamah pawh chauh thut thut a nei fo va, amaherawh chu Kohhran te leh mi thahnemngaite tawngtaina avangin a lo dam leh mai thin.
8.11.10 atang khan a chau leh deuh a, amaherawh chu ni dangah pawh hetianga a awm fo avangin tha leh mai tura beisei a nih laiin 17.11.10 zanlai pelh hret atangin a chau zual ta thut a, ni 18.11.10 zan dar 7:00 khan chatuan ram min lo pansan ta a ni.
LAWMTHU :
Damdawi ina a awm lai te, in lama enkawl a nih chhung zawngin Kohhran mi hmun hrang hranga miten min tawngtai puiin, min kan reng a, tin, Doctor leh Nurse te pawhin theihtawp chhuahin min enkawlsak thin a, heng avangte hian kan lawm em em a ni. Nizana tlaivara min menpuitu Ramhlun Venglai YMA te, vawiina min thlahliampuitu zawng zawng te chungah lawmthu kan sawi takzet a ni.
